Çavdar ve Çavdar Unu
Tahıl, içerdiği doymamış yağ asitleri, demir, kalsiyum, E ve B grubu vitaminleri ile vücudumuz için gerekli bir kaynaktır. Rafine edilmiş unda bu değerler azalır. Çavdar çoğunlukla öğütülüp una çevrilerek ekmeklik un ya da hayvan yemi olarak değerlendirilir.
Çavdar unundan yapılan çavdar ekmeği, buğday ekmeği gibi hafiftir. İçerdiği gluten isimli madde sayesinde hamurun kabararak esnek ve yumusak olmasını sağlar. Bu nedenle diğer tahılların unundan yapılan ekmeklerin hamuruna da buğday veya çavdar unu eklenmesi gerekir.
Çavdar taneleri
İlk kez İ.Ö. 6500 yıllarında Asya’nın güneybatısında yetiştirilmeye başlanan çavdar, soğuğa en dayanıklı bitki olarak da bilinir. Bu özelliğinden dolayı, kışları çok sert geçen yerlerde de yetiştirilebilir. Ayrıca buğday, arpa, mısır, pirinç gibi tahıllar için elverişsiz olan topraklarda bile kolaylıkla üretilebilir.
Dünya çavdar üretimi yılda 30 milyon ton dolaylarındadır. Bu üretimin büyük çoğunluğunu Rusya sağlar. Doğu Avrupa ülkeleri ve Almanya da önemli çavdar üreticilerindendir. Türkiye de ise, Niğde, Sivas, Yozgat, Nevşehir ve Konya önemli çavdar üreticisi illerdir. Dünyadaki üretiminin ülkelere göre ilk onu 2005 yılı itibariyle aşağıdaki gibidir.
* Rusya 3,6 (milyon metrik ton)
* Polonya 3,4
* Almanya 2,8
* Beyaz Rusya 1,2
* Ukrayna 1,1
* Çin 0,6
* Kanada 0,4
* Türkiye 0,3
* ABD 0,2
* Avusturya 0,2
Faydaları:
* Çavdar, diğer kepekli besinler gibi, içeriğinde bulunan lif sayesinde hazmı kolaylaştırır, sindirim sistemini düzenler ve yemek sonrası uyku ve yorgunluk hissi azalır.
* Bunların dışında çavdar unu, içerdiği polisakkaritlerden dolayı kan şekerini düzenler ve uzun süre tokluk hissi verir.
* Ayrıca vücutta daha az yağ depolanmasını sağlayan çavdar unu, sağlığımızı ve formumuzu korumamıza yardımcı olur.
* Vücuttaki toksinleri atmaya yardımcı olur.
* B2, B6, B12 ve C vitaminleri ile demir, kalsiyum, niasin, folik asit ve çinko içerir.
* Damar sertliğini önlemede etkilidir.
* Kolestrol ve tansiyonu düşürücü etkileri vardır.
* Kalp krizi riskini azaltır.
Çavdar ekmeği
Çavdarın Diğer Kullanım Alanları:
Ekmek ve unlu mamüllerin yapımında kullanılır.
Bira, viski, cin, votka gibi alkollü içeceklerin yapımında kullanılır.
Hayvan yemi olarak hayvanlara yedirilir.
Esnek ve sağlam çavdar sapları, çatı kaplaması, şapka, kağıt ve mukavva yapımında kullanılır |