Çevrimdışı

Suudi Arabistan, tamamlanması 2025’te öngörülen mega bir fütüristik şehrin inşaatına başlıyor. 500 milyar dolara mal olması planlanan ve “Neom” adı verilen bu tekno-şehirde (1) robot nüfusunun insan nüfusundan fazla olacağı söyleniyor. Buna ek olarak uçan drone arabalar, Jurassic Park’ta olduğu gibi robot dinozorlar, yağmur yağdıran yapay bulutlar, hologram öğretmenler ve aydınlatma için gökyüzünde konumlanacak dev bir yapay Ay ile, Neom bilimkurgunun “ete kemiğe” –pardon- “demir çeliğe” bürüneceği bir şehir olacak gibi.

New York’un yaklaşık 33 katı büyüklüğünde olacağı duyurulan Neom şehri, Suudi Arabistan’ın kuzeybatısında Kızıl Deniz’e kıyısı olan Tebük bölgesinde inşa edilecek. Anlam itibariyle Yunanca “Neo” (Yeni) ve Arapça “Müstakbel” (Gelecek) kelimelerinin birleşimi, yani “Yeni Gelecek” demek olan Neom, çöl üzerinde 25.900 kilometrekarelik bir alanı kaplayacak. (2)
Neom, Suudi toplumunu modernleştirme ve Suudi Arabistan ekonomisini petrole bağımlı kılmaktan kurtarmayı amaçlayan “2030 Vizyonu” (3) adlı projenin bir parçası olarak kabul görmekte. Projenin liderliğini ise ismi Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın vahşice suikasta kurban gitmesine karışan veliaht prens Muhammed Bin Selman yürütüyor. Bu cinayet gerçekleşmeden önce, uluslararası finans çevrelerini heyecanlandıran Neom projesi, olayların ardından yatırım bulmakta sıkıntı yaşamaya başlamış. Halbuki, şehrin inşaatı için kurulan aynı adlı şirket, 2017’de büyük beklentilerle dünyanın en büyük üç danışmanlık firması McKinsey & Co, Boston Consulting ve Oliver Wyman’dan yardım almıştı. (4)

Neom, çölde kurulacak olmasına rağmen “bulut tohumlama” teknolojisiyle semalarında üretilecek yapay bulutlar sayesinde yağmur ve su sıkıntısı çekmeyecek. Eğitim alanında da uzaktan teknolojiler yardımıyla holografik görsellerin kullanılması düşünülmekte. Turistlerin ilgisini çekeceği tahmin edilerek, Jurassic Park’ın robotik bir benzerinin de şehirde yer alması planlanıyor. Şehirde taksi olarak hizmet verecek uçan drone arabaların prototipleri ise Ekim 2017’de Riyad’da Neom kentini tanıtan bir sanayi fuarında sergilenmişti. Hatta geçtiğimiz yıl Çinli bir teknoloji firması, Dubai’de bu drone taksileri kullanıma açmıştı. (5)
Geçtiğimiz yıllarda büyük ilgi gören yapay zeka robotu Sophia’ya, Suudi Arabistan tarafından vatandaşlık verilmesi o dönemde büyük ses getirmişti. (6) Sophia’nın tanıtım toplantısında şakayla karışık bir şekilde, bilimkurgunun kötü robotlarının sesini taklit ederek sarf ettiği “İnsanlığı yok edeceğim,” sözünü unutmak mümkün mü? İşte, Neom robot şehri projesi hız kazandığında, bu sözü komplo teorisyenleri de unutmamış ve çeşitli YouTube kanallarında Sophia’nın Arabistan vatandaşı olmasıyla bu projeyi bağdaştırarak, Neom kentinin insanlığın sonunu getireceğini ilan ediyorlar. Hatta, Matrix film serisiyle bağlantılı olarak çekilen animasyon filmi Animatrix’teki “İkinci Rönesans” adlı hikayeye de gönderme yapıyorlar. (7) Animatrix’teki o hikayede, makine şehri “Zero One”ın (Sıfır Bir) nasıl kurulduğu anlatılıyordu. İlginç olan husus ise, Zero One kentinin de öyküde medeniyetin beşiği olarak bilinen Mezopotamya’da kurulması.

Komplo teorilerini bir kenara bırakacak olursak, Suudi Arabistan’daki bu teknolojik kıpırdanmayı nasıl yorumlamalıyız? Kadınların en temel insan haklarının dahi göz ardı edildiği bir ülkenin Sophia gibi kadın görünümlü yüksek yapay zeka sahibi bir robota vatandaşlık vermesinin anlamı nedir? Bütün bunlar, Arap edebiyatındaki başka gelişmelerle beraber düşünüldüğünde, karşımızda belki de doğum sancıları çeken bir “Arapfütürizm” akımını görmekteyiz.
2014’te Ahmet Saadawi, “Frankenstein Bağdat’ta” adlı bilimkurgu romanıyla Arap dünyasının en saygın edebiyat ödülü olan IPAF’ı kazanmıştı. Türkçe’ye de çevrilen, 2001’de ABD’nin Irak’ı işgali sonrasını anlatan bu yeniden anlatımda, Mary Shelley’in orijinal eserindeki canavar bu sefer etnik ve dinsel şiddet sonucu ölen insanların vücut parçalarından yaratılıyordu. (8) Filistinli yazar İbrahim Nasrallah ise “The Second War of the Dog” (Köpeğin İkinci Savaşı) adlı distopik romanıyla 2018’de aynı ödülü kazandı. (9) Bu iki eserin de ortak noktası, bilimkurgunun sıklıkla yaptığı üzere günümüz gerçekliğinin sosyolojik ve politik unsurlarını abartılı bir alternatif gelecek gerçekliğinde yeniden kurması ve bunu Arap Orta doğu semantik evreni içinde işlemeleri.

Henüz literatürde bir “Afrofütürizm” (10) kadar kabul görmese de, Sophia’nın bir Arap ülkesinin vatandaşı olması, Neom gibi trilyon dolara yakın öngörülen maliyetiyle Arap çöllerinde bir robot kentin inşaatı ve Arap edebiyatındaki güncel nitelikli bilimkurgu ürünleri, böyle bir sanat akımının zamanla güçleneceği konusunda fikir vermekte. Zaten şimdiden, henüz akademik boyutta olmasa da internet forumlarında ve bloglarda Afrofütürizm ile karşılaştırmalı olarak “Arapfütürizm” tartışmaları yapılmakta. (11) Bu tartışmalar, esin kaynağını Orta doğu kültürlerinden alan, Herbert’in efsanevi bilimkurgu romanı Dune’un, Arrival ve Blade Runner 2049’un yönetmeni Denis Villeneuve eliyle yeni sinema çekiminin vizyona girmesiyle daha da hızlanabilir. (12)
Alıntıdır.

--IRCForumlari.NET ; Flood Engellendi -->-> Yeni yazılan mesaj 07:38 -->-> Daha önceki mesaj 07:35 --

Bi ekleme yapmak isterim,burda öğrendiğim kadarı ile 2025 yılında bir bölümünün tamamlanıp insanların ziyaretine açılacağı yönünde bilgiler var. (jurasic park,robot dinazorlar gibi)