Ünlü fizikçi Albert Einstein genel görelilik teorisi, şimdiye kadarki yapılan en zorlu sınavlardan birini başarıyla geçti. 16 yıldır gözlemlenen ikili pulsarları inceleyen East Anglia ve Manchester üniversitelerinden uzmanlar, teorinin 12 maddesinden 7'sine kesinlik kazandırdı. Çalışmanın bulguları, yalnızca Einstein'ın tahminlerini desteklemekle kalmadı. Araştırmacılar, aynı zamanda yer çekiminin neden olduğu uzay-zamanın güçlü eğriliği tarafından ışığın geciktirilmesine tanık oldu.
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
Albert Einstein'ın 1916 yılında yayınladığı genel görelilik teorisi, insanlık fizik ve evren anlayışında devrim yarattı. Söz konusu teori, yerçekimini uzay-zamanın esnekliğinin bir sonucu olarak açıklıyor. Buna göre, devasa nesneler uzay-zamanı bükerek, etrafında diğer cisimlerin yörüngesinde döndüğü çöküntüler oluşturuyor.
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
SON 105 YIL BOYUNCA SÜREKLİ TEST EDİLDİ
Diğer taraftan bilim insanları, genel görelilik teorisini son 105 yılda tekrar tekrar teste tabi tuttu ve yetersiz kaldığı koşulları bulmaya çalıştı. Ancak henüz bir tane bile bulamadılar.
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
ÇALIŞMA 16 YIL SÜRDÜ
Physical Review X adlı bilimsel dergide yayımlanan yeni çalışmada, araştırmacılar genel göreliliğe karşı şimdiye kadar yapılmış en iddialı meydan okumalardan birinin sonuçlarını açıkladı. Araştırma kapsamında, 2003'ten 2019'a kadar dünya çapında yedi farklı radyo teleskopu tarafından yapılan bir çift pulsar sisteminin gözlemleri analiz edildi.
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
PULSARLARIN OLUŞUMU HAKKINDA
Pulsarlar, manyetik kutuplarından güçlü radyasyon ışınları ve parçacıklar yayan nötron yıldızlarına deniliyor. Bir nötron yıldızı, süpernova patlaması sonucu parçalanan bir yıldızın merkezinin kendi üzerine çökmesiyle oluşuyor. Bununla birlikte, nötron yıldızları çok yoğun kütleli, çok küçük çaplı, yüksek manyetik alana sahip ve kendi çevresinde muazzam hızlarda dönen gök cisimlerinden oluşuyor. Yani, Güneş gibi yıldızlar, hiçbir zaman bir nötron yıldızı oluşturamıyor.
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
Güneş tipi yıldızlar ise yakıtları tükendikten sonra beyaz cücelere dönüşüyor. Sadece büyük kütleli yıldızlar (Güneş’ten en az 8 kat daha fazla kütleye sahip yıldızlar) supernova patlaması sonucu kendi üstüne çökerek nötron yıldızı oluşturabiliyor. Güneş’ten en az 25 kat daha büyük kütleli yıldızlarsa aynı zincirleme olayları yaşadıktan sonra kara delik haline geliyorlar.
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
Diğer taraftan pulsarlar etrafına sürekli ışın yayıyor. Ancak pulsarlar döndüğü için bu ışınlar nabız atışı gibi görünüyor. Bu nedenle “pulsar” terimi, İngilizce’de "kalbin atması" anlamına gelen "pulsate" kelimesinden türetildi.
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
Araştırma ekibinin araştırdığı pulsar çifti, Dünya'dan yaklaşık 2 bin 400 ışık yılı uzaklıkta bulunuyor. Pulsarlardan biri saniyede 44 kez dönerken, diğeri her 2,8 saniyede bir dönüşü tamamlıyor. Çalışmanın yazarları, iki nesnenin her 147 dakikada bir ortak bir kütle merkezi etrafında döndüğünü ve her birinin uzayda yaklaşık 1 milyon km/saat hızla hareket ettiğini söyledi.
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
YEDİ MADDE DOĞRULANDI
Avustralya'nın ulusal bilim ajansı olan Commonwealth Bilimsel ve Endüstriyel Araştırma Örgütü'nden (CSIRO) çalışmanın ortak yazarı Dick Manchester "İncelediğimiz gök cisimleri Güneş’ten yaklaşık yüzde 30 daha büyükler, ancak yalnızca 24 kilometre çapındalar. Bu kadar kompakt nesnelerin hızlı yörüngesel hareketi, genel görelilik teorisinin birçok farklı tahminini test etmemize izin veriyor. Yedi tanesi test ettik" dedi.
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
EŞİ GÖRÜLMEMİŞ DÜZEYDE KESİNLİK SAĞLADI
Öte yandan, gözlemlerin sonuçları Einstein’in teorisi ile eşleşti. Çalışmanın yazarları, çalışmanın genel bir görelilik testi için eşi görülmemiş düzeyde kesinlik sağladığını söyledi.
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
Manchester, "Yerçekimi dalgaları ve ışık yayılımının yanı sıra, hassasiyetimiz, yerçekimi alanlarında saatlerin daha yavaş çalışmasını sağlayan 'zaman genişlemesinin' etkisini de ölçmemize izin veriyor.
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
Hızlı dönen pulsar tarafından yayılan elektromanyetik radyasyonun yörünge hareketi üzerindeki etkisini düşünürken Einstein'ın ünlü E = mc^2 denklemini bile hesaba katmamız gerekiyor. Çalışma, test edilen tahminlerin yedisinin de doğrulandığını buldu. Dolayısıyla genel görelilik yenilmezliğini koruyor” diye konuştu.
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
Ancak bu durum, araştırmacıların genel görelilik teorisinde çatlak bulmaya çalışmaktan vazgeçmeleri gerektiği anlamına gelmiyor.
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
Çalışmanın ortak yazarı Dr Robert Ferdman, "Genel görelilik, kuantum mekaniği tarafından tanımlanan diğer temel kuvvetlerle uyumlu değildir.
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
Bu nedenle, mümkün olduğunca genel görelilik üzerine en katı testleri uygulamaya devam etmek, teorinin nasıl ve ne zaman bozulacağını keşfetmek önemlidir.
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
Genel görelilikten herhangi bir sapma bulmak, evrene ilişkin mevcut teorik anlayışımızın ötesinde yeni fizik üzerine bir pencere açacak büyük bir keşif teşkil edecektir. Ve bize sonunda doğanın temel güçlerinin birleşik bir teorisini keşfetmemize yardımcı olabilir” değerlendirmesinde bulundu.
(Alıntı)