Sedimantasyon (ESR) nedir? Düşüklüğü ve yüksekliği ne tür sorunlar yaratır?
Sedimantasyon, sed oranı veya eritrosit sedimantasyon hızı (ESR), vücuttaki iltihaplanmayı ortaya çıkarabilen bir kan testidir. ESR testi tek başına bir tanı aracı değildir ancak iltihaplı bir hastalığı tespit etmek veya ilerlemesini izlemek için yaygın olarak kullanılır. Sedimantasyon oranı kırmızı kan hücrelerinin (eritrosit) belirli bir sürede çökme hızının ölçüsüdür. Lupus gibi otoimmün hastalıklarda, artriti de içeren iltihaplı hastalıklarda, belirli kanserlerde bu oran yükselebilir. İlerlemiş yaş, ilaç kullanımı, anemi, gebelik, böbrek sorunları, tiroid hastalığı, miyelom ve enfeksiyon gibi sorunlar, kanın özelliklerini ve kan hücrelerinin çökme hızını etkileyebilir. Sed oranı genel bir iltihabı ölçmekle birlikte, buna neyin neden olduğu konusunda tek başına yeterli değildir. Bu nedenle, testinizin sonuçları yorumlanırken olası faktörler dikkate alınır.
Sedimantasyon ne işe yarar?
ESR testi temporal arterit, sistemik vaskülit ve polimiyalji romatika gibi romatizmal hastalık tanısı ve seyrinin izlenmesi için gereklidir. Eklemlerde ağrıya neden olan eklem iltihaplanması veya iltihaplı bağırsak hastalığından kaynaklı sindirim sistemi semptomlarından şüphelenildiği zaman ESR istenebilir.
Sedimantasyon testi neden yapılır?
Sed oranı, laboratuvar ortamında kolunuzdaki bir damardan kan alınarak yapılan basit bir kan testidir. Bir saat içinde bir test tüpü içindeki kırmızı kan hücrelerinin hangi hızla dibe düştüğünü ölçer. Kan hücreleri ne kadar hızlı çökerse, vücudunuzdaki iltihaplanma fazla demektir. Vücudunuzda iltihaplanma olduğunda, kanınızdaki anormal proteinler kırmızı kan hücrelerinin kümelenerek ağırlaşmasına ve tüpün dibine daha hızlı düşmesine neden olur. Bu da sedimantasyon oranının daha yüksek olacağı anlamına gelir.
Romatoloji nedir? Romatolog ne iş yapar? En önemli romatolojik hastalıklar
ESR testi; enfeksiyon, tümör veya otoimmün hastalıklar gibi bir veya daha fazla durumun neden olduğu iltihap varlığını tespit etmek; temporal arterit (dev hücreli arterit), sistemik vaskülit (damar iltihabı), polimiyalji romatika veya romatoid artrit gibi spesifik durumların teşhisine ve izlenmesine yardımcı olmak için yapılır. Genellikle C-reaktif protein (CRP) gibi diğer kan testleriyle birlikte değerlendirilir.
alıntı |