Rezalet mi Nezaket mi; Felaket mi Zarafet mi?
Epiktetus’un da dediği ve bugün pisikolojideki bazı yaklaşımlarda da vurgulandığı gibi,olaylar önemli değildir,onları algılama şeklimiz önemlidir.
Size korna çalınmasını,anında cezalandırılması gereken büyük bir kabalık olarak da algılayabilirsiniz,önemsiz bir ukalalık olarak da algılayabilirsiniz…
Olaylar önemli değildir, onları algılama şeklimiz önemlidir..
Neyin önemli,neyin önemsiz olduğu,neyin kabalık neyin kibarlık olduğu,üç boyutta değişir:
>kişiden kişiye
>toplumdan topluma
>bir de zaman içinde değişir.
İçinde yaşadığımız toplumun kültürüne,değerlerine uyup uymamakta kısmen özgürüz.Tamamen özgür değiliz.Şehir parkında tüfekle kuş avlamaya ya da çırılçıplak dolaşmaya karar verirsek ciddi problemler çıkar ortaya.Bu konuda başınız emniyetle derde girdiğinde,”Bakın benim çıplak dolaşmam küçük bi olaydır;fazla büyütmeyin” demeniz pek anlamlı değildir.Zamanı ve mevcut toplumsal değerleri hiçe saymak konusunda tamamen özgür değiliz.Ama bireysel boyutta,galiba büyük ölçüde özgürlük var. Örnek:
Çıplak dolaşamazsınız;ama sokakta yürürken elbisenizin lekeli olduğunu gördüğünüzde,bu olayı bir felaket olarak da algılayabilirsiniz,fazla büyütmeyebilirsiniz de.Misafirinize dil çıkarıp çıkarmama konusunda tamamen özgür değilsiniz.Misafirlerinize sürekli dil çıkarıyorsanız size gelen misafir sayısında,en azından azalma ortaya çıkar.Ama misafire sunduğunuz cevizli kekin içinden ceviz kabuğu çıktığında,günlerce üzülüp üzülmemekte,bu olayı fazla büyütüp büyütmemekte tamamen özgürsünüz.
Prof.Dr.Üstün Dökmen | Küçük Şeyler Kitabından alıntıdır. |