Çevrimdışı

1. Yaygın gelişimsel bozukluk/otizm spektrumu bozukluk ne demektir?
Yaygın Gelişimsel Bozukluklar (YGB)/ Otizm Spektrumu Bozukluklar (OSB) temel olarak; sosyal etkileşim, dil becerileri/ sosyal iletişim ve soyut algıda/ imajinasyon gelişme gecikmesi ya da tamamen gelişmeme olarak tanımlanabilir. Ek olarak; stereotipik/ basmakalıp davranış, ilgi ve aktiviteler sık görülür. Tüm bu özellikler zekâdan, zihinsel işlev kapasitesinden bağımsızdır, beynin belli bölgelerinin işlevlerinin farkından kaynaklanmaktadır.

2. Neden spektrum?
Spektrum kavramı, özelliklerin hafif düzey ve az sayıda oluşu ile çok belirgin düzey ve çok sayıda oluşu arasında değişebilmesinden kaynaklanmaktadır. Kimi bireylerde tüm özellikler tamamen belirgin olarak gözlenirken, kimilerinde özelliklerden bazıları çok hafif olarak kendini belli eder.

3. Tanı nasıl konur?
Tanının varlığı uluslar arası mutabakata varılmış tanı sistemleri ile ortaya konur. Bu spektrum içindeki tüm bozukluklar için farklı tanı kriterleri mevcuttur. Örneğin, otizm tanısı için anormal gelişim özelliklerinin 3 yaşından önce başlamış olması ve karşılıklı sosyal iletişim ve etkileşimde niteliksel bozulmalar; kısıtlı, tekrarlayıcı, basmakalıp davranış, ilgi ve aktivitelerin varlığı gereklidir. Tüm bu alanlardaki özellikler belli sayıda belirtiyi göstermelidir ve başka tıbbi tanılarla açıklanabilir olmamalıdır.

4. Bu grupta hangi tanılar var?
Bu grupta; Çocukluk-çağı otizmi, Rett bozukluğu, çocukluk-çağı dezintegratif bozukluğu, Atipik otizm ya da yüksek fonksiyonlu otizm, Asperger sendromu, başka türlü adlandırılamayan YGB yer alır.

5. Tanıların birbirinden farkı ne?
Bu grupta yer alan en temel tanı, çocukluk-çağı otizmidir. Rett Bozukluğu: ilk 5 ayda normal bir gelişim dönemi sonrası baş büyüklüğünde azalan bir büyüme hızı, iletişimde bozulma ve beraberinde yürüyüş, el ve vücut hareketlerinde bozulma ile karekterize bir bozukluktur. Çocukluk-çağı Dezintegratif Bozukluğu: en az 2 yaşına kadar normal bir gelişim sonrası sosyal iletişim ve etkileşimde belirgin ve kalıcı bir bozulma ile kendine özgü bir gidişi olan bir bozukluktur. Atipik otizm/ yüksek fonksiyonlu otizm: çocukluk-çağı otizmindeki “3 yaşından önce başlamalı” kriterinin olmaması ve belirti sayısının daha az oluşu ve daha yüksek zekânın varlığı tanıyı belirler. Asperger Sendromu: otizmde görülen sosyal etkileşimde bozukluk ve basmakalıp ilgilerin varlığının yanında dil becerilerinin normal gelişimi ile karekterize bir bozukluktur. Başka türlü adlandırılamayan-YGB: BTA-YGB tanısı, belirgin sosyal etkileşim bozukluğu varlığında diğer tanıları alacak kadar yeterli belirtinin olmadığı durumlarda konur.