Çevrimdışı

1.3.6.2. BE Şirketleri’nin Mali Yapısı

Müsteşarlık, emeklilik branşında faaliyet gösterecek şirketin, tek tip mali tablolarının hazırlanması ve izlenmesi, yükümlülüklerinin yerine getirilmesi, muhasebe kayıtlarında ve raporlamada yeknesaklık sağlanması, sağlıklı ve kıyaslanabilir bilgi üretimi ve akışını sağlayacak bir altyapı oluşturulması ve bu suretle şirketin mali durumunun izlenebilir ve değerlendirilebilir hale gelmesi için tek düzen hesap planı, mali tablolar ile bunların uygulama ve düzenleme esaslarını belirler.

Müsteşarlık, şirketten kanunen tutulması zorunlu defterlerden başka, emeklilik branşı ile ilgili işlemlerin gerektirdiği bilgileri diğer özel bir deftere kaydetmelerini istemeye ve defterlerin düzenlenmesiyle ilgili esas ve usulleri belirlemeye yetkilidir. Müsteşarlık, yayımlanan mali tabloların gerçeğe aykırı olduğunun veya kamuya gerçeğe aykırı bilgi verildiğinin tespit edildiği hallerde, düzeltme beyanı ile birlikte ilanın yapıldığı gazetelerde yeniden yayımlanma da dahil olmak üzere, katılımcıların yanıltılmasını önlemek amacıyla gerekli tedbirleri almaya yetkilidir. (Yaslıdağ, 2004, s.413.).

1.3.6.3. BE Şirketlerinin Yükümlülükleri
Emeklilik şirketlerinin faaliyet ve sorumluluk alanlarını aşağıdaki şekilde özetlemek mümkündür.
- Emeklilik sözleşmesi çerçevesinde tahsil edilen katkıların fona yönlendirilmesini sağlamak ve bireysel emeklilik hesaplarının ve ilgili diğer kayıtların güncelleştirilmesi işlemlerini gerçekleştirmek,

- Katılımcılarını bireysel emeklilik hesaplarına ait günlük bilgilere erişimine olanak sağlamak,
- Fon portföyünde yer alan varlıklar, fonun performansı, mali tablolar gibi konularda katılımcılara düzenli bilgi verilmesini sağlamak,

- Hazine Müsteşarlığı ve Sermaye Piyasası Kurulu tarafından istenecek bilgi, belge ve tablolar ile ilgili bireysel emeklilik kayıt sisteminin belirlenecek esas ve usullere göre hazırlanmasını sağlamak,

- Hazine Müsteşarlığı’nın belirleyeceği esas ve usuller çerçevesinde şirketin, Sermaye Piyasası Kurulu’nun belirleyeceği esas ve usuller çerçevesinde de fonun iç denetimini sağlamak,

- Kanun ve mevzuatla belirlenen esaslar ile fon iç tüzüğünde yer alan ilkeler çerçevesinde fon portföyünün değerlemesini ve birim pay fiyatının doğru olarak hesaplanmasını sağlamak,

- Fonun yaptığı iş ve işlemlerin mevzuata uygun olmasını sağlamak, (İSTANBUL TİCARET ODASI, 2007, s.172.).

- Portföy yöneticilerinin, şirketin genel fon yönetim stratejisine ve kararlarına göre fon portföyünü yönetmesini sağlamak,

- Bireysel emeklilik hesaplarının ve emeklilik faaliyetlerinin sürekliliğini ve fon varlıklarının korunmasını sağlamak üzere, kayıtların ve varlıkların saklanması konusunda tedbirleri almakla sorumludurlar.

1.3.6.4. Emeklilik Şirketine Dönüşen Hayat Sigortası Şirketlerinin Yükümlülükleri

Emeklilik şirketine dönüşen hayat sigortası şirketlerinin, hayat ve ferdi kaza branşı ile ilgili ruhsatları geçerliliğini korur. Hayat sigortası şirketinden emeklilik şirketine dönüşüm yapan şirketler ve BE şirketleri eğer hayat branşında da faaliyet göstermek istiyorlarsa, her branşa ait hesapları ayrı tutmak ve mevzuatta belirtilenlere ek olarak bazı önlemleri almak zorundadır. Bu önlemler Emeklilik Şirketleri Kuruluş ve Çalışma Esasları Hakkında Yönetmeliğin 11. maddesinde aşağıda belirtildiği gibi verilmiştir.

a ) Hayat sigortası portföyü ile ilgili karşılıklar, yatırıma yönlendirilen varlık, kar payı, portföy hareketleri ve ilgili diğer bilgilerin günlük denetiminin yapılabilmesine olanak sağlayacak düzenlemelerin yapılması,
b ) Hayat sigortası tarifesi, sözleşme, pazarlama, tanıtım, ilan ve reklamlarının emeklilik branşı için öngörülen esas ve usullere uygun olarak yapılması,
c ) Sigortalıların kendileri ile ilgili bilgilere elektronik ortamda ulaşmalarına olanak sağlanması,
d ) Müsteşarlıkça uygun görülecek diğer tedbirlerin alınması (Uralcan, 2005, ss.110-111.).

1.3.7. Bireysel Emeklilik Aracıları
Bireysel emeklilik sisteminin kurumsal yapılanmasında yer alan aktörlerden biri de aracılardır. Bireysel emeklilik aracıları, kanunda her ne ad altında olursa olsun herhangi bir emeklilik şirketine bağlı olmaksızın, bir sözleşmeye dayanarak, daimi bir surette emeklilik şirketlerinin emeklilik sözleşmelerine aracılık eden veya bunları emeklilik şirketi adına yapan gerçek veya tüzel kişiler olarak tanımlanmıştır. Konuya ilişkin bir diğer kavram ise bireysel emeklilik aracılığıdır. Bireysel emeklilik aracılığı, şirketler tarafından katılımcılara sunulan emeklilik ürünlerinin tanıtımı, pazarlanması satışı ve bireysel emeklilik sistemine ilişkin diğer aracılık hizmetlerini içermektedir (İSTANBUL TİCARET ODASI, 2007, s.173.).

1.3.7.1. Bireysel Emeklilik Aracılarında Aranan Nitelikler

Bireysel emeklilik aracıları hakkındaki yönetmelikte aracıda aranan nitelikler şu şekilde sıralanmıştır;
• Meslek şeref ve haysiyetine aykırı davranmamış olmak,

• Dört yıllık fakülte, yüksek okul veya iki yıllık sigortacılık meslek yüksek okulu mezunu olmak,

• Sınavda başarı göstermiş olmak,

• Müflis veya konkordato ilan etmiş olmamak, bireysel emeklilik veya sigortacılık mevzuatına aykırı hareketlerden dolayı hapis veya birden fazla ağır para cezası ile cezalandırılmış olmamak, taksirli suçlar hariç olmak üzere affa uğramış olsalar dahi ağır hapis veya beş yıldan fazla hapis yahut basit veya nitelikli zimmet, cürüm işlemek için teşekkül oluşturmak, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma gibi yüz kızartıcı suçlar ile istimal ve istihlak kaçakçılığı dışında kalan kaçakçılık suçları, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, kara para aklama veya devlet sırlarını açığa vurma, vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teşebbüs suçlarından dolayı kesinleşmiş mahkumiyet kararı bulunmamak, karşılıksız çek keşide etmiş olmamak (Yaslıdağ, 2004, s.418.).