Çevrimdışı

Ü N İ T E 13
Stratejik kontrolün anlamını ve önemini ifade eden iki farklı yaklaşım vardır.
a )Geleneksel stratejik kontrol yaklaşımı :Stratejik yönetim sürecinin son evresi stratejik kontroldür.İşletme stratejisi uygulamaya başladıktan sonra takibi ve kontrolü gereklidir.Bilgi akışı için geri beslemeye ihtiyaç vardır.
b )Çağdaş stratejik kontrol yaklaşımı :Günümüzde yöneticiler değişimi önceden tahmin etmelidirler.Bu sistemde de ileri beslemeye ihtiyaç duyulur.Üç tür kontrol işlevi vardır.
1 )Tahminlerin kontrolü :Anahtar bazı faktörlerin geleceğe ilişkin trendleri izlenir.Ekonomik büyüme, ürün ve hizmetlerin büyümesi, rakiplerin davranışları, girdi maliyetleri gibi )
2 )Stratejik gözetim :Şirketi tehdit edebilecek dış olayların gözlenmesinin yanı sıra, ortaya çıkabilecek fırsatların farkına varılmasını da sağlar.
3 )Uygulama kontrolü :Süreç kontrolü ile stratejik uygulama kontrolünden oluşur.
Süreç kontrolü :Klasik kontrol sistemidir.Stratejinin planlandığı gibi yürüyüp yürümediği ile ilgilidir.Kısa dönemli amaçlarla ilgilidir.
Stratejik uygulama kontrol :Daha geniş konularla ilgilidir.Dış ve iç çevredeki olayların ve trendlerin sonuçlarına yöneliktir.
Stratejinin uygulanmasında şirket bütçesi önemli bir araçtır.
Stratejik kontrolde kullanılan başarı değerlendirme ölçütleri
Objektif ve subjektif ölçütler kullanılır.İlk ciddi çalışmayı Tilles yapmıştır.Daha sonra Argenti ve Rumenlt yapmıştır.
a )Stratejik değerlemede sayısal ölçütler
Kârlılık oranı
Verimlilik oranı
Hisse senedi oranı
Hisse başına düşen kâr oranı
Satış tutarı ve pazar payı
Kapasite kullanım yüzdesi ve işgücü kaybı
Yeni ve eski müşteri oranları
Üretim maliyetleri, dağıtım maliyetleri
İşgücü devir hızı ve işgücünün devamsızlığı
b )Strateji değerlemede niteliksel ölçütler
Planların tutarlılığı
Plan ve kaynakların risk tercihi
Planların uygulanabilirliği
Planların çevresel ihtiyaçlara uyarlanabilirliği
G.E.’ nin PIMS analizinde ve FORTUNE dergisinin ölçütleri
Ürün ve hizmetin kalitesi
Yönetimin kalitesi
Yaratıcılık ve yeni ürünler
Uzun dönemli yatırımlar
Mali yapının sağlamlığı
İşletmenin toplum sorumluluğu
Varlık ve kapasite kullanımı
Eleman yetiştirme ve elde tutma yeteneği
Başarı ölçümü
En çok kullanılan araç toplam aktif ve yatırım kârlılığıdır.Diğer bir konu da yarattığı katma değerin ölçülmesidir.

Katma Değer =Toplam satışlar – Satın alınan hammadde maliyeti

Katma değer getirisi =FVÖK X 100 / Katma değer
Bölüm ve birimlerin başarısının ölçülmesi
1 )Standart maliyet merkezleri :Standart maliyet tutarı üretilen birimle çarpılır ve toplam standart maliyet bulunur.Bu beklenen üretim maliyetidir.Beklenen değerle fiili değer karşılaştırılır.
2 )Gelir merkezleri :Toplam satıştan beklenen gelir hedefi fiili gelirle karşılaştırılır.
3 )Harcama merkezleri :Yenilik ve atılım yapmak isteyen kuruluşlarda önemlidir.
4 )Kâr merkezleri :Gelir merkezi ile kâr merkezi arasındaki fark performansı verir.
5 )Yatırım merkezleri :Başarısının ölçümünde toplam varlık kârlılığı kullanılır.

Geri besleme :Hiyerarşinin alt düzeyinde gerçekleşen durum ve sonuçların üst kademelerdeki yöneticilere zaman ve doğru biçimde iletilmesi ve bu şekilde kontrole yardımcı olunmasına denir.

ALINTIDIR.