Einstein' in Özel Görelilik Kuramı (İzafiyet Teorisi)
Bir çoğunuz duymuşsunuzdur meşhur izafiyet teorisini.Ama birçoğumuzda tam olarak ne olduğunu bilmeyiz...
Özetle ve en anlaşılabilir bir dille anlatmaya çalışacağım...Öncelikle bilim kitaplarında %99 oranında ispatlanmış bir teori olduğunu unutmayın.
Einstein 1915 yılında newtonun zaman her yerde aynıdır teorisine karşılık özel görelilik kuramını gelliştirmiştir.
Bu teori özetle şunu anlatmaktadır.Işık hızı saniyede yaklaşık 300,000 km dir.vede herkese göre SABİTTİR.(bu noktaya dikkat)
Bunu şöyle açıklayabiliriz; 150 km hızla giden bir arabada olduğunuzudüşünün.Eğer yanınızdan 100 km hızla bir araba geçiyorsa siz onu 100ile değil 50 km ile gidiyormuş gibi görürsünüz.Eğer o arabada 150 kmile gidiyor ise arabanın hiç gitmediğini durduğunu görürsünüz...İştetam bu noktada ZAMANIN GÖRELİLİĞİ kuramı ortaya çıkıyor.Buna göre sizarabanın içindeyken arabaya göre dışardaki bir insan ise dışarıya görezamanı yorumluyor.
Buraya kadar her şey normal...Peki ilginç olan kısım ne Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
Evet işin ilginç ve teorinin ortaya çıkmasına sebep olan şey ışık hızı.Yine aynı örneği vermek gerekirse ;
Eğer siz 100 km değilde ışık hızına yakın bir hızda giden , söz gelimi290,000 km hızla giden bir uzay aracındasınız...Ve sizin yanınızdan dabir ışık ışını geçiyor.Normal olarak sizin ışığı (ışık hızı=300,000 km)300,000 - 290,000 = 10,000 km hızla geçiyrmuş gibi görmeniz gerekir...Yada 299,999 km hızla gittiğinizi düşünün ışığın yanınızdan geçerkenadeta duruyormuş gibi görmeniz gerekir.
Fakat böyle olmuyor ve ışık ne olursa OLSUN sizden yine sabit 300,000 km hızla uzaklaşıyor...YANİ IŞIĞIN PEŞİNDEN NE KADAR HIZLI KOŞARSAN KOŞ IŞIK YİNE DE SENDEN AYNI HIZLA UZAKLAŞIYOR...
İşte bu noktada Albert Einstein böyle bir şeyin olabilmesini ancak birşekilde açıklanabileceğini söylüyor.EĞER HAREKET EDEN ARABADA Kİ ( UZAYARACINDAKİ) SAATLER DAHA YAVAŞ İLERLERSE IŞIĞIN BİZİ HER ŞEKİLDE 300,000 km ile geçmesi mümkün !!!
YANİ HAREKET EDEN CİSİMLERDE ZAMAN DAHA AZ YAVAŞLAR...Daha açık bir tabirle daha az yaşlanırız.
BU kuram yapılan bir çok deneyle ıspatlanmıştır.Zaten bu yüzden %99oranında ıspatlandığı yazılır.Öyle ki ; Aynı noktada bir kulede,kulenin altına ve kulenin üstüne iki tane atom saatiyerleştirilmiştir.(Kulenin üstünde hız daha fazladır çizgizel hızdandolayı) Bir müüddet sonra saatlerinin ikisinide aynı anda bakıldığındayukardaki yani daha hızlı hareket eden saatin birazcık geride olduğusaptanmıştır...
__
Zamandaki yavaşlama sabit hızla düzgün doğrusal hızla hareket eden cisimler için geçerlidir.Ayrıca bu çok ufak bir yavaşlamadır.ÖylekiIŞIK HIZININ İKİ KATI HIZDA 1 sene boyunca hiç durmadan ilerlersenizsaat sadece saniyenin onbinde biri kadar geri kalıyor( aMA sonuçta geri kalıyor) Peki ya gün geldiğinde insanlar ışık hızında ya da ışık hızına yakın hızlarda seyahat edebileceklerinde ne olacak?
Bir çoğunuz duymuşsunuzdur meşhur izafiyet teorisini.Ama birçoğumuzda tam olarak ne olduğunu bilmeyiz...
Özetle ve en anlaşılabilir bir dille anlatmaya çalışacağım...Öncelikle bilim kitaplarında %99 oranında ispatlanmış bir teori olduğunu unutmayın.
Einstein 1915 yılında newtonun zaman her yerde aynıdır teorisine karşılık özel görelilik kuramını gelliştirmiştir.
Bu teori özetle şunu anlatmaktadır.Işık hızı saniyede yaklaşık 300,000 km dir.vede herkese göre SABİTTİR.(bu noktaya dikkat)
Bunu şöyle açıklayabiliriz; 150 km hızla giden bir arabada olduğunuzudüşünün.Eğer yanınızdan 100 km hızla bir araba geçiyorsa siz onu 100ile değil 50 km ile gidiyormuş gibi görürsünüz.Eğer o arabada 150 kmile gidiyor ise arabanın hiç gitmediğini durduğunu görürsünüz...İştetam bu noktada ZAMANIN GÖRELİLİĞİ kuramı ortaya çıkıyor.Buna göre sizarabanın içindeyken arabaya göre dışardaki bir insan ise dışarıya görezamanı yorumluyor.
Buraya kadar her şey normal...Peki ilginç olan kısım ne Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
Evet işin ilginç ve teorinin ortaya çıkmasına sebep olan şey ışık hızı.Yine aynı örneği vermek gerekirse ;
Eğer siz 100 km değilde ışık hızına yakın bir hızda giden , söz gelimi290,000 km hızla giden bir uzay aracındasınız...Ve sizin yanınızdan dabir ışık ışını geçiyor.Normal olarak sizin ışığı (ışık hızı=300,000 km)300,000 - 290,000 = 10,000 km hızla geçiyrmuş gibi görmeniz gerekir...Yada 299,999 km hızla gittiğinizi düşünün ışığın yanınızdan geçerkenadeta duruyormuş gibi görmeniz gerekir.
Fakat böyle olmuyor ve ışık ne olursa OLSUN sizden yine sabit 300,000 km hızla uzaklaşıyor...YANİ IŞIĞIN PEŞİNDEN NE KADAR HIZLI KOŞARSAN KOŞ IŞIK YİNE DE SENDEN AYNI HIZLA UZAKLAŞIYOR...
İşte bu noktada Albert Einstein böyle bir şeyin olabilmesini ancak birşekilde açıklanabileceğini söylüyor.EĞER HAREKET EDEN ARABADA Kİ ( UZAYARACINDAKİ) SAATLER DAHA YAVAŞ İLERLERSE IŞIĞIN BİZİ HER ŞEKİLDE 300,000 km ile geçmesi mümkün !!!
YANİ HAREKET EDEN CİSİMLERDE ZAMAN DAHA AZ YAVAŞLAR...Daha açık bir tabirle daha az yaşlanırız.
BU kuram yapılan bir çok deneyle ıspatlanmıştır.Zaten bu yüzden %99oranında ıspatlandığı yazılır.Öyle ki ; Aynı noktada bir kulede,kulenin altına ve kulenin üstüne iki tane atom saatiyerleştirilmiştir.(Kulenin üstünde hız daha fazladır çizgizel hızdandolayı) Bir müüddet sonra saatlerinin ikisinide aynı anda bakıldığındayukardaki yani daha hızlı hareket eden saatin birazcık geride olduğusaptanmıştır...
__
Zamandaki yavaşlama sabit hızla düzgün doğrusal hızla hareket eden cisimler için geçerlidir.Ayrıca bu çok ufak bir yavaşlamadır.ÖylekiIŞIK HIZININ İKİ KATI HIZDA 1 sene boyunca hiç durmadan ilerlersenizsaat sadece saniyenin onbinde biri kadar geri kalıyor( aMA sonuçta geri kalıyor) Peki ya gün geldiğinde insanlar ışık hızında ya da ışık hızına yakın hızlarda seyahat edebileceklerinde ne olacak?
Not= Einsteine göre bu imkansızdır.e=mc2 formülüne göre hareket edencisimler enerji kazanır ve kütlesi artar.Işık hızına erişmek içinsesonsuz bir kütle gerekir ki bu imkansızdır... AMA ; diyelim ki gelişen teknoloji ilekademeli olarak değil de bir anlık ışık hızına erişebilmek ya da onayakın hızlara erişebilmek mümkün olursa ne olacak ?
Öyle ki ışık hızında zaman yarı yarıya daha yavaş ilerler.Yani sizegöre geçen 8 saat ışık hızınla giden bir cisim için 4 saattir. Öleyse ışık hızınla giden bir cisim geleceğe msj yollayabilir mi?öylekieğer ışık hızına yakın hızla giden birine bir mesaj yolladığınızda sizegöre geçen zamanın yarısı kadar süreyi yaşayan biri siz ona mesajıattığınızda o zaten o mesajı saatler öncesinde almış olacak ve belkidesiz mesajı yollamadan size o mesajın cevabını yazabilecek...
Tabi ki bu bir varsayımdır.Ancak ışık hızına yaklaşabildiğinde bu gerçekleşebilir ki ses hızını bile zor geçiyoruz şu anda.
Özetle bu kuram NEWTONUN ZAMAN HER YERDE AYNIDIR TEORİMİNİ ÇÜRÜTMÜŞTÜR.Ve de dünyada bilim adına yepyeni bir sayfa açmıştır.
Daha derinlerine inerseniz ne kadar muhteşem bir teori ile karşı karşıya olduğumuzu anlar ve hissedebilirsiniz...Not= Einsteine göre bu imkansızdır.e=mc2 formülüne göre hareket edencisimler enerji kazanır ve kütlesi artar.Işık hızına erişmek içinsesonsuz bir kütle gerekir ki bu imkansızdır... AMA ; diyelim ki gelişen teknoloji ilekademeli olarak değil de bir anlık ışık hızına erişebilmek ya da onayakın hızlara erişebilmek mümkün olursa ne olacak ?
Öyle ki ışık hızında zaman yarı yarıya daha yavaş ilerler.Yani sizegöre geçen 8 saat ışık hızınla giden bir cisim için 4 saattir. Öleyse ışık hızınla giden bir cisim geleceğe msj yollayabilir mi?öylekieğer ışık hızına yakın hızla giden birine bir mesaj yolladığınızda sizegöre geçen zamanın yarısı kadar süreyi yaşayan biri siz ona mesajıattığınızda o zaten o mesajı saatler öncesinde almış olacak ve belkidesiz mesajı yollamadan size o mesajın cevabını yazabilecek...
Tabi ki bu bir varsayımdır.Ancak ışık hızına yaklaşabildiğinde bu gerçekleşebilir ki ses hızını bile zor geçiyoruz şu anda.
Özetle bu kuram NEWTONUN ZAMAN HER YERDE AYNIDIR TEORİMİNİ ÇÜRÜTMÜŞTÜR.Ve de dünyada bilim adına yepyeni bir sayfa açmıştır.
Daha derinlerine inerseniz ne kadar muhteşem bir teori ile karşı karşıya olduğumuzu anlar ve hissedebilirsiniz... |