Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
Osmanlı Tarihinde Kutsal (Mukaddes) Emanetlerin Önemi
Topkapı Sarayı - 3D Sanal Tur.
Kutsal Emanetler, İslam dini ve tarihi bakımından büyük önem taşıyan, Peygamber efendimiz ve diğer din büyüklerine ait bazı mübarek şahsi eşya ile hatıralara verilen ad. İslam tarihinde, mukaddes emanetlerin toplanması ve muhafazası Peygamber efendimiz zamanında başladı.
Eshab-ı kiram ihtimam ve hürmetle Resulullah efendimize ait hatıraları muhafaza ettiler.
Dört büyük halife devrinden sonra Emevi, sonra da Abbasi halifeleri; Peygamber efendimizden, ümmehat-ı müsliminden (Peygamber efendimizin mübarek hanımlarından) ve Eshab-ı kiramdan kalan her çeşit eşya ve hatıraların toplanmasına ve saklanmasına çok itina gösterdiler.
Mukaddes Emanetlerin Osmanlı Devletine intikali (geçişi) Yavuz Sultan Selim Hanın 1517 tarihinde Mısır'ı fethedip halife ünvanını aldığı sırada olmuştur. Yavuz Sultan Selim Han, Kahire'ye girdiği zaman, halife el-Mustansır billah'ın muhafazasında bulunan ve daha önce Bağdat'tan Hülagu'nun elinden kaçırılan Mukaddes emanetleri teslim aldı. Ayrıca Mekke-i mükerreme şerifi Ebü'l-Berekat'ın oğlu Ebu Nümeyya ile gönderdiği mukaddes emanetleri de teslim alarak İstanbul'a gönderdi. Mısır'dan getirilen ve Suriye, Filistin, İran'dan toplanan diğer emanetler ve teberrükat eşyası da önce iç hazineye kondu, sonra hasodaya alındı. Hırka-i seadet dairesi kurulunca, bunların saklanması ve bakımları özel usule bağlandı.
Yavuz Sultan Selim Han, Mukaddes Emanetlerin muhafazasını kırklar diye bilinen Hasodalılara vermişti. Kırk kişiden meydana gelen Hasodalılar, Hırka-i seadet dairesinde nöbet tutar, burada devamlı Kur'an-ı kerim okurlardı.
Bu mukaddes emanetlerden başka, Musa ve Şuayb aleyhisselama ait asalar, Nuh aleyhisselamın tenceresi, İbrahim aleyhisselamın kazanı, Yusuf aleyhisselamın gömleği, Davud aleyhisselamın kılıcı da bulunmaktadır.
Teberrukat eşyası arasında da Kabe-i muazzamanın altın oluğu, Hacer-i esved çerçevesi, bab-ı tövbenin bir kanadı, Makam-ı İbrahim'in gümüş kapağı vs. yer almaktadır. Bunlar, Kabe-i muazzamadaki mukaddes makamların Osmanlı sultanlarınca zaman zaman tamir edilmesi sırasında teberrüken gönderilmesi suretiyle bir araya toplanmıştır. Ayrıca Kabe'nin anahtar ve kilitleri, hazret-i Osman, hazret-i Ali ve diğer din büyüklerine ait olan Kur'an-ı kerimler, cüzler, oklar, yaylar, kılıçlar, taç, hırka, sarık, tesbih ve bayraklardır.
Osmanlı Devletinde Emanat-ı mukaddese ile ilgili bazı merasimler düzenlendi. Hırka-i seadet ziyaretinden başka sancak-ı şerif çıkış ve giriş alayları, Miftah alayları bunlardandır.
Miftah alayı: Osmanlı Devletinde her sene yenilenen Kabe örtüleri Mekke'ye gönderilince, eskileri Hırka-i seadet dairesine getirilir ve Emanat-ı mukaddese arasına alınırdı. Ayrıca, Kadem-i şerif, kılıçlar vs. gibi eşyalar da bunlar arasında yer alır ve bunların İstanbul'a getirilişinde Miftah alayı denen merasim yapılırdı.
Osmanlı sultanları, Hadim-ül-Haremeyn-iş-şerifeyn ünvanını aldıkları günden beri, Kabe örtüsünün hazırlanması, Mısır vali ve kadılarına bırakılmışken, iki defa Sultan Birinci Ahmed Han, 1610 tarihinde bu örtülerin İstanbul sanatkarlarınca hazırlanması ve eskilerinin de İstanbul'a getirilmesi için ferman çıkartmıştı.
Böylece Osmanlı saray teşrifatına yeni bir merasim daha eklenmiş oldu. İstanbul'da ilk Miftah alayı, 1613 tarihinde Kabe-i muazzamanın tamiri üzerine gerek Mekke ve gerek Medine'den getirilen müteberrikat eşyası münasebetiyle yapıldı.