Çevrimdışı

Özürlünün Merkezden Çıkarılışı

Madde 37- Özürlünün merkezle ilişkisi değerlendirme kurulunun kararı, merkez müdürünün teklifi, il müdürünün onayı (valilik) ile aşağıdaki hallerde doğrudan kesilir ve durum Genel Müdürlüğe bildirilir.

a) Kabule esas olan bilgi ve belgelerde yanlışlık olduğu anlaşıldığında,
b) Özürlülerin ve ailelerinin kuruluşun işleyiş ve çalışma düzenine aykırılığı sabit olduğunda (zihinsel ve ruhsal özürlüler hariç),
c) Mesleki çalışmalara rağmen merkez ortamına sürekli uyumsuzluk gösterildiğinde (zihinsel ve ruhsal özürlüler hariç),

Ücretli olan özürlülerin, veli veya vasilerinin ücretleri zamanında ve düzenli olarak ödememeleri halinde.

ALTINCI BÖLÜM

Evde Hizmet, Danışma-Rehberlik, Sosyal Yardım Hizmetleri ve İşleyiş

Evde Hizmet
Madde 38- Evde hizmet, özür türü ve özürün niteliğine göre merkezlerde bakım ve rehabilitasyonu gerektirmeyenlere bulundukları ortamda verilecek hizmettir.

Madde 39- Bu hizmette, ailenin ve yakınlarının, özürlünün durumunu kabul etmeleri ve ona yardımcı olmaları için eğitilmeleri ve özürlünün bulunduğu ortamda bakım ve rehabilitasyondan yararlandırılması esastır.

Evde hizmetti, hizmetin şeklini, problemin niteliğini belirlemekle beraber genel olarak özürlüye, aile ve yakınlarına aşağıdaki hususlarda hizmet verilmeye çalışılır.

Özürlüye;

Özürlünün olabildiğince kendi kendine yeterli hale gelebilmesini sağlayıcı teşviklerin verilmesi,
Özürü ve özürünün yarattığı problemler hakkında bilinçlenmesine yardımcı olunması,
Yakın ve uzak çevresinden gelen problemlerinin çözümünde doğrudan veya dolaylı yardımcı olunması,
Sosyal çevreye uyum sağlayabilmesinde gerekli ortamın sağlanması ve desteğin verilmesi,
Gerektiğinde iş ve beceri kazandırıcı veya meslek edinmeye yönelik etkinliklerin düzenlenmesi,
Sosyo-ekonomik bağımsızlık kazanmasına, bir iş ve meslek edinmesine yardımcı olunması,
Aileye;

Özür ve özürlülük konusunda ailenin ve yakın çevresinin bilgilendirilmesi,
Ailenin ve yakın çevresinin özürlüyü kabullenmesinin sağlanması,
Ailenin ve yakın çevresinin özürlü ve kendileri hakkındaki olumsuz duygu ve düşüncelerinden arındırılmasına yardımcı olunması,
Aile ve yakınlarına özürlüye karşı eğitim, öğretim ve rehabilitasyon konularında yapılması gereken hususlarda rehberlik edilmesi.
Ailenin veya yakınlarının özürlü ile yapılan rehabilitasyon, eğitim, öğretim faaliyetlerine doğrudan katılımının sağlanması,
Özürlü-aile ve diğer sosyal çevre ilişkilerinin olumlu yönde gelişmesinde ailenin desteklenmesi, ihtiyaca ve imkanlara göre yardımcı olunması, gibi hizmetleri kapsar.
İşleyiş

Madde 40- Evde hizmetle ilgili olarak yapılan başvuru ve bildirimler sonucu hizmet verilecek özürlü ve ailelerin değerlendirilmesi ve hizmetin uygulanması için Özürlüler Danışma Merkezleri oluşturulur.
Değerlendirme ve uygulama grubu tabip, sosyal çalışmacı, psikolog, ----oterapist, çocuk gelişimcisi, hemşire ve öğretmenden oluşur. Yeterli personel bulunmadığında mevcut personelden oluşturulur.

Madde 41- Evde hizmette, Yönetmeliğin 32'nci maddesindeki öncelikler esas alınır. Ancak teşvik amacı ile 7 yaşın altındaki özürlülere öncelik tanınır.
Evde hizmeti gerektiren çalışmalara özürlüler danışma merkezi değerlendirme ve uygulama grubunun önerisi il müdürünün onayı ile başlanır.

Madde 42- Evde hizmet ailenin veya özürlünün, sosyal ve ekonomik durumuna göre ücretli veya ücretsiz olur. Hizmetin ücretli ve ücretsiz olması değerlendirme ve uygulama grubunun önerisi, il müdürünün onayı ile gerçekleşir.

Madde 43- Evde hizmetin yürütülmesi sırasında gerektiğinde kamu kurum ve kuruluşları ile diğer özel ve gönüllü kuruluşlarla işbirliği sağlanır.

Madde 44- Hizmet götürülen her vaka için bir dosya düzenlenir. Dosyada vaka ile ilgili her türlü belge ve süreç raporu bulunur. Süreç raporu, vaka ile yapılan mesleki çalışmanın tümünü içeren bir rapordur.

YEDİNCİ BÖLÜM

Çeşitli Hükümler

Harçlıklar

Madde 45- ( Değişik: RG 05/10/2007- 26664 )Merkezde kalan özürlülere merkez müdürünün önerisi, il müdürünün onayı ile aşağıda yer alan gösterge rakamlarının her yıl Bütçe Kanunu ile belirlenen memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucunda bulunacak miktarlar, hiçbir kesinti yapılmaksızın aylık harçlık olarak verilir.

6-12 yaş arası özürlülere 600
13-18 yaş arası özürlülere 900
18 yaş üzeri özürlülere 1200

Harçlıklar merkez mutemedince hazırlanacak bordroya göre muhasebe biriminden alınarak, grup sorumlusuna teslim edilir.

Harçlıklar, özürlülerin gereksinimi ve özelliklerine göre günlük, haftalık ve aylık olarak imza karşılığında grup sorumluları ile ikinci bir meslek elemanının gözetiminde verilir.

Diğer bir merkeze nakledilen özürlünün dosyasında, son aldığı harçlık durumu belirtilir.

Grup sorumluları, özürlüye bir yıl içinde verilen harçlıkları gösteren, merkez müdürü tarafından onaylanmış bir defter tutarlar. Bu defter ve ilgili mevzuata göre bulundurulması gereken belgeler her türlü denetimde gösterilmek üzere hazır bulundurulur.

Ücret karşılığı çalışan ve aldığı ücret harçlıktan fazla olan özürlülere harçlık tahakkuk ettirilmez. Ancak öğle ve akşam yemeğini kuruluşta yiyemeyen çalışan özürlülere, yaş gruplarına göre belirlenen aylık harçlık tutarı yemek bedeli olarak ödenir.

Kaçak durumda olan özürlüler ve ailelerinin yanına korunma kararı kaldırılmak üzere verilen özürlüler adına harçlık tahakkuk ettirilmez.

Ailelerinin yanına korunma kararı kaldırılmak üzere verilen özürlülere korunma kararı kaldırılıncaya kadar harçlık verilmeye devam edilir.

Eğitim kurumlarına devam eden özürlüler için bulunduğu yaş grubunun gösterge rakamının iki katı harçlık tahakkuk ettirilir.

Harçlık kavramı gelişmemiş özürlüler için grup sorumlusunun önerisi ve merkez müdürünün onayı ile harcama yapılır. Alınan harçlıklar ve yapılan harcamaların kaydedildiği kayıt defteri düzenlenir.

Genel Müdürlüğe bağlı merkezlerde bakım altında bulunan özürlülerden, 1/7/1976 tarihli ve 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun gereğince almakta oldukları aylık ile başka kamu kurum ve kuruluşlarından aldıkları aylıklarının olması halinde bunlara ayrıca harçlık tahakkuk ettirilmez.

Özürlülere ödenen aylıklar da harçlıklara ilişkin belirlenen usul ve esaslar dahilinde harcanır."

Yol Masrafı

Madde 46- Merkezde ücretsiz kalmakta iken diğer bir merkeze nakli yapılan özürlünün yol giderleri, 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre hesaplanır ve ayrıldığı merkez tarafından Genel Müdürlükten gönderilen ödenekten karşılanır.

Ücret Durumu

Madde 47- ( Değişik: RG 05/10/2007- 26664 ) Genel Müdürlüğe bağlı merkezlerde korunma ve bakım altında bulunan özürlülerden verilen hizmet nedeniyle herhangi bir ücret alınmaz."

Bağış Kabulü

Madde 48- ( Değişik: RG 05/10/2007- 26664 ) Merkezlere yapılacak ayni bağışlar, taşınır işlem fişi karşılığında merkez müdürlüğünce kabul edilir. Bağışların, bağışçılar tarafından dağıtılmasına izin verilmez."

Araştırma-İnceleme-İstatistik

Madde 49- Hizmete yönelik çalışmalar incelenir, araştırılır ve rapor edilir.
Genel Müdürlükçe geliştirilen standart formlar uygulanarak elde edilen istatistiki bilgiler valilik kanalı ile Genel Müdürlüğe istenilen sürede ulaştırılır.
Mesleki uygulamalar ve vaka çalışmalarının yanı sıra özürlülerle inceleme ve araştırma yapılır. Uygun görülen örnek olaylar gizlilik prensibine sadık kalmak koşuluyla olanaklar ölçüsünde yayımlanabilir.

Giyim ve Tedavi Yardımı

Madde 50- Merkezlerde ücretsiz bakılan özürlülerin giyim ve tedavi gereksinimleri aşağıdaki şekilde karşılanır.

Giyecek Yardımı: Özürlünün giyecek gereksinimleri Yönetmeliğe ekli cetveldeki miktarlar göz önüne alınarak Genel Müdürlükçe gönderilen ödeneklerden aşağıdaki usul ve esaslar doğrultusunda yapılır.

a) Giyim eşyası standart beden ölçülerine göre satın alınır veya diktirilir.
b) Verilecek giyim eşyasının biçimi, özürlünün gereksinimi ve özellikler göz önünde tutularak tespit edilir.
c) Merkezin coğrafi durumu ve iklim şartlarına göre kışlık giyim eşyaları en geç Eylül, yazlıklar en geç Mayıs, mevsimle ilgili olmayanlar ise Mart ayında verilir. Merkeze ilk girişte yukarıda belirtilen ayları beklemeden giyim eşyası verilir.
d) Giyim eşyasının çeşitli nedenlerle kullanılmaz duruma gelmesi halinde tutanak düzenlenerek yenisi verilir.

Tedavi Yardımı: Merkezde ücretsiz bakılan özürlülerin Devlet Hastanelerinde ücretsiz bakılmaları esastır. Ancak, Devlet Hastanelerinde tedavinin mümkün olmaması halinde, o yerdeki kamu kurum ve kuruluşlarına ait hastanelerde ya da üniversite hastanelerinde protokol yapılmak suretiyle tedavileri sağlanabilir. Bu durumda protokolle belirlenen faaliyetler hiçbir biçimde Sağlık Bakanlığına bağlı tedavi kurum ve kuruluşları için öngörülen fiyatları aşamaz.

Tedavi masrafları ile tedaviye ilişkin her türlü ilaç, protez ve portez bedelleri (Değişik ibare:RG-26/9/2008-27009) tabip raporuna istinaden 24.3.1988 tarih ve 3418 sayılı Kanunun 3558 sayılı Kanunla değişik 39a bendiyle Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğüne sağlanan kaynaklar ve katma bütçe imkanları çerçevesinde Genel Müdürlük bütçesinden sağlanır.

Beslenme

Madde 51- Beslenmenin niteliği ve yemek servisi ile ilgili hususlar aşağıdaki şekilde uygulanır.

a) Özürlülerin yaş ve fiziki gelişimleri dikkate alınarak, gereksinimleri kalori miktarına uygun bir şekilde gıda almalarını sağlamak üzere diyetisyence hazırlanacak yemek tabelalarına göre yemek verilir.
b) Sağlığı nedeniyle özel bir rejime tabi tutulması gerekmeyen özürlülere, normal iaşe sistemi uygulanır.
c) Özürlülerden durumları nedeni ile kendilerine özel rejim hazırlanması gerekenlere, (Değişik ibare:RG-26/9/2008-27009) tabibin tavsiyelerine göre diyetisyen tarafından diyet hazırlanır.
d) Merkez müdürlüklerince uygun görülecek faaliyetler için gerekli olan besin maddelerinin sağlanması ve yaptırılması için ek tabela hazırlanır.
e) Tüm personele öğle yemeği, sürekli olarak merkezde nöbetçi kalan, nöbetçilere üç öğün yemek ve vardiya uygulanan personele de çalışma süresine isabet eden öğünlerde yemek verilir. Sürekli iaşeye tabi olan personelden izin, hastalık ve diğer sebeplerle bir günden fazla merkezden ayrılmış bulunanların ayrıldıkları günlere ait istihkakları tabeladan çıkarılır.
f) Yemek salonlarına bağımsızca gelemeyen ya da hasta olan özürlülerin yemekleri bulundukları yerde ve gerektiğinde yardımla yedirilir.

Ziyaretçi

Madde 52- Merkezde uygulanan programı aksatmamak koşuluyla özürlüleri, aileleri ve yakınları ziyaret edebilir, programı izleyebilir ve özürlü hakkında alınacak karara katkıda bulunabilirler.

İzin Durumu

Madde 53- Özürlülerin izin durumlarıyla ilgili uyulması gereken esaslar aşağıda belirtilmiştir.

a) Hafta sonları ve resmi tatil günleri ile diğer günlerde özürlüler, velisi veya vasisi tarafından merkez müdürlüğünden izin almak şartıyla izinli sayılırlar.
b) Özürlünün anne ve babasının veya yakınlarının isteği üzerine özürlüye merkez yönetiminin uygun gördüğü zamanlarda yıl içinde en çok 1 aya kadar izin verilebilir.

Merkezde İkamet

Madde 54- Hizmetin daha iyi yürütülmesini sağlamak için geçici veya sürekli merkezde kalması gerekli görülen personelin ikametine valilik onayı ile izin verilir.

Kıyafet

Madde 55- Merkez personelinin, Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Çalışan Personelim Kılık ve Kıyafetine Dair Yönetmelik esas alınarak ve hizmetin gereklerine uygun olarak giyinmeleri sağlanır.

Ölüm Halinde Yapılacak İşlem

Madde 56- Merkezde ölen özürlünün ailesi ya da yakınları durumdan haberdar edilir. İsterlerse cenazeleri kendilerine verilir.
Diğerlerinin cenazeler teçhiz, tekfin ve defin işleri usulünce yapılmak üzere Belediye'ye teslim edilir.
Cenaze, sahiplerine ya da akrabalarına verilmesinde tıbbi ve adli sakıncalar varsa bunların sahiplerine geri verilmesi mer'i usullere göre yapılır.

Satınalma-Ambar-Depolama Hizmetleri

Madde 57- Merkezin satınalma, ambar, ayniyat ve depolama hizmetleri yürürlükteki kanun, tüzük, yönetmelik ve kararname hükümlerine göre yürütülür.

Diğer Hususlar

Madde 58- Bu Yönetmelikte belirtilmeyen hususlar için mevcut kanun tüzük ve Genel Müdürlük genelgelerine göre işlem yapılır.

Yürürlükten Kaldırma

Madde 59- 21 Şubat 1987 tarih ve 19379 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Görme Özürlüler Rehabilitasyon Merkezleri Yönetmeliği, 8 Ocak 1987 tarih ve 19335 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Zihinsel Özürlüler Rehabilitasyon Merkezleri Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlük

Madde 60- Sayıştay'ın görüşü alınarak hazırlanan bu Yönetmelik Resmi Gazete'de yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer.

Yürütme

Madde 61- Bu Yönetmelik hükümlerini Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğünün bağlı olduğu Bakan yürütür.



MERKEZLERDE BAKILMAKTA OLAN ÖZÜRLÜLERİN YILLIK GİYİM-KUŞAM İSTİHKAKLARI

0-2 YAŞ Malzemenin Cinsi
Yıllık İstihkak
Açıklama

Naylon külot, üçgen muşamba
12 Adet

Mama Önlüğü
6 Adet

Zıbın
6 Adet

Fanila
6 Adet

Külot
12 Adet

Tulum
6 Adet
Yazlık ve kışlık

Çorap
6 Adet
Yazlık ve kışlık

Yelek
3 Adet
Yazlık ve kışlık

Hırka
3 Adet

Patik
3 Adet
Yün ve bebeğin ayağına uygun yumuşak deri patik

Pişama
4 Adet
Yazlık ve kışlık

Ayakkabı
2 Çift
Yazlık ve kışlık




2-5 YAŞ Malzemenin Cinsi
Yıllık İstihkak
Açıklama

İç çamaşırı
10 Takım
Yazlık ve kışlık

Elbise ve eteklik
4 Adet
Kız çocukları için 2 yazlık, 2 kışlık

Pantolon (kız çocuklar)
2 Adet
Yazlık ve kışlık

Pantolon (erkek çocuklar)
6 Adet
Yazlık ve kışlık

Gecelik-Pijama
4 Adet
Erkek ve kız çocuklar için yazlık ve kışlık

Kazak
4 Adet

Hırka
2 Adet

Tişört
4 Adet

Gömlek
2 Adet

Süveter
2 Adet

Yelek
2 Adet

Çorap
12 Adet
Külotlu spor

Şort
4 Adet
Kız ve erkek çocuklar

Ayakkabı
4 Çift
Mevsime ve ihtiyaca göre

Terlik
2 Çift

Mendil
6 Adet

Palto
1 Adet

Eldiven
1 Adet

Atkı
1 Adet

Banyo
1 Takım




6-12 YAŞ Malzemenin Cinsi
Yıllık İstihkak
Açıklama

İç çamaşır
12 Takım
Yazlık ve kışlık

Pantolon
4 Adet
Yazlık ve kışlık

Pantolon (erkek çocuklar)
2 Adet

Elbise-eteklik
4 Adet

Gömlek
4 Adet

Kazak
3 Adet

Süveter
2 Adet

Hırka
2 Adet

Çorap
12 Adet
Külotlu spor

Eğitim Önlüğü
1 Adet

Tişört
4 Adet

Pijama
4 Adet
Yazlık ve kışlık

Gecelik-Pijama
4 Adet
Yazlık ve kışlık

Mendil
6 Adet

Şort
4 Adet

Ayakkabı
4 Çift
Mevsime ve ihtiyaca göre

Palto-Pardösü
1 Adet

Eldiven
1 Adet

Atkı
1 Adet

Kemer
1 Adet

Mayo
1 Adet




KIZ ÇOCUKLAR (13-21 YAŞ) Malzemenin Cinsi
Yıllık İstihkak
Açıklama

İç çamaşır
5 Takım
5 yazlık, 5 kışlık

Çorap
5 Çift
Külotlu spor

Mendil
5 Adet

Pijama-Gecelik
4 Adet
2 yazlık, 2 kışlık

İş önlüğü
2 Adet

Terlik
2 Adet

Eteklik
4 Adet

Pantolon
2 Adet
1 yazlık, 1 kışlık

Elbise
2 Adet
1 yazlık, 1 kışlık

Bluz
4 Adet
2 yazlık, 2 kışlık

Kazak
3 Adet

Kemer
2 Adet

Ayakkabı
3 Çift
1 çizme, 1 kışlık, 1 yazlık

Eşofman
1 Adet

Palto-Pardösü
1 Adet

Eldiven
1 Çift

Kaşkol
1 Adet

Bere
1 Adet

Çanta
2 Adet

Mayo
1 Adet




ERKEK ÇOCUKLAR (13-21 YAŞ) Malzemenin Cinsi
Yıllık İstihkak
Açıklama

İç çamaşır
5 Takım

Çorap
5 Çift
Yazlık ve kışlık

Mendil
5 Adet

Pijama
2 Adet

İş önlüğü
2 Adet

Terlik
4 Adet
2 yazlık, 2 kışlık

Pantolon
2 Adet
Yazlık ve kışlık

Takım elbise

Kemer
2 Adet

Kravat
2 Adet

Gömlek
4 Adet

Tişört
4 Adet

Kazak
2 Adet

Süveter
2 Adet

Ayakkabı
4 Çift
2 yazlık, 2 kışlık

Eşofman
1 Adet

Palto-Pardösü
1 Adet
2 yılda bir

Eldiven
1 Çift

Kaşkol
1 Adet

Mayo
1 Adet

Tıraş malzemesi
En fazla 3 kalem (**)




SÜREKLİ BAKIM (18 +) Malzemenin Cinsi
Yıllık İstihkak
Açıklama

İç çamaşır
10 Adet

Pijama-Gecelik
5 Adet

Çorap
5 Adet

Terlik (*)
1 Çift

Ayakkabı (*)
2 Çift

Mendil
4 Adet

Tülbent
4 Adet

Başörtüsü
2 Adet

Şapka (kasket-fötr) (*)
1 Adet

Kravat (*)
1 Adet

Etek-Pantolon (yazlık, kışlık) (*)
2 Adet

Bluz
2 Adet

Frenk gömleği
2 Adet

Kazak
2 Adet

Elbise (bayan için yazlık, kışlık) (*)
2 Adet

Palto-Manto (*)
1 Adet

Takım elb.erkek (yazlık, kışlık) (*)
1 Adet

Takım tayyör (*)
1 Adet


NOT :

(*) Gerekenlere kuruluş yetkilisinin uygun görmesi halinde verilir. Bu giyecek eşyalarından iklim şartları ve özürlülerin sosyal durumlarına göre bağışlar göz önünde bulundurularak kuruluş yetkilisinin gerekli gördükleri verilir.

(**) Sorumlu personele teslim edilir.

Kaynak:T.C. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı