Çevrimdışı

Şeyh Fethullah Camisi (Merkez)

Gaziantep Kepenek Mahallesi’nde, Şehitler Caddesi’ne giden yol üzerinde bulunan Şeyh Fethullah Camisi’nin kitabesi bulunmamakla beraber 1563 tarihli vakfiyesinden XVI.yüzyılın ortalarında Abdülkerim oğlu Fethullah tarafından yaptırıldığı öğrenilmiştir. Şeyh Fethullah’ın Hz.Ebubekir soyundan geldiği ileri sürülmüştür.

Cami orijinal şeklini yitirmemiştir. Selçuklu mimarisinin etkileri açıkça görülen caminin planında dergah mimarisinin egemen olduğu da görülmektedir. Kuzeyde son cemaat yeri ve ibadet mekanı, doğuda da dergah bölümü bulunmaktadır. Son cemaat yeri yöresel siyah ve beyaz taşlardan yapılmış ayakların taşıdığı dört sivri kemerle birbirine bağlanmıştır.
Buradaki giriş pencere alınlıklarında, ana mekanın doğu ve batısındaki duvarlarda bulunan pencerelerin alınlıklarında siyah ve beyaz mermerlere yer verilmiştir.

İbadet mekanının ortasında tek bir paye bulunmaktadır. Bu paye ve duvarlar birbirine kemerlerle bağlanmış olup üzerleri yelpaze şeklindeki tonozlarla örtülmüştür. Bu plan düzeninin benzerine Gaziantep Camileri arasında rastlanmamaktadır. Caminin ana mekanı köşeleri yarım daire ve altı köşeli payandalarla desteklenmiştir. Memluklu mimarisi özelliğini yansıtan mihrap renkli taş ve beyaz mermerlerden yapılmış, dışarıya doğru da dikdörtgen çıkıntı meydana getirmiştir.

Dergah bölümünün üzerinde ortadaki ayağa oturan ayna tonoz ile örtülüdür. Bu bölümün güney ve kuzeydoğusunda beşik tonozlu odalar bulunmaktadır.

Fransızların Gaziantepi işgali sırasında şehit olan Molla Mehmet’in (Karayılan) mezarı caminin haziresinde bulunmaktadır.


Şirvani Mehmet Efendi (Şırvani) Camisi (Merkez)


Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
Gaziantep Seferpaşa Mahallesi’nde, Gaziantep Kalesinin batısında bulunan Şırvani Mehmet Efendi Camisi, Gaziantep Camileri arasında iki şerefeli tek cami oluşundan ötürü halk arasında "İki Şerefeli Cami" olarak tanınmıştır. Hz.Muhammet’in torunlarından Hz.Hüseyin’in soyundan gelen Şirvani Seyyit Mehmet Efendi tarafından yaptırılmıştır. Caminin kitabesi olmadığından kesin yapım tarihi bilinmemektedir.Yalnızca giriş kapısı üzerinde caminin 1681’de onarıldığını belirten bir kitabe bulunmaktadır. Arapça olan bu kitabede;

“Eğer iyilik, eğer kötülük her ne edersen kendine edersin. Bu kapı 1092 yılında yeniden onarıldı” yazılıdır.

Cami kareye yakın dikdörtgen planıdır. İbadet mekanında mihrap önü pandantifli kubbe, kubbenin doğu ve batısı beşik tonoz, kuzeyi de ayna tonozla örtülüdür. Sivri kemer içersine alınmış mihrap yakın tarihlerde boyanmış ve özgün görünümünü yitirmiştir. Kündekâri tekniğinde, geometrik ve yıldızlardan oluşan minberi de aynı şekilde boyanmış ve özgünlüğünü, sanatsal değerini yitirmiştir. Bununla beraber minber Boyacı Camisi’nde olduğu gibi kızaklıdır. Duvarda açılmış olan özel bölümüne girip çıkmaktadır.

Caminin önündeki son cemaat yeri de iç sivri kemerli olup üzeri ahşap bir çatı ile örtülmüştür.


Mehmet Nuri Paşa Camisi (Merkez)

Gaziantep Çukur Mahallesi Suburcu Caddesi üzerinde bulunan Nuri Mehmet Paşa Camisi Şer’i Mahkeme Sicillerinden öğrenildiğine göre Nuri Mehmet Paşa tarafından 1786 yılından kısa bir süre önce yaptırılmıştır. Caminin minaresinde 1785 ve mihrapta da 1834 tarihli iki yazıt daha bulunmaktadır. Bu yazıtlardan da caminin XVIII.yüzyılın ikinci yarısında Mehmet Nuri Paşa tarafından yaptırıldığı anlaşılmaktadır.

Cami dikdörtgen planlı olup, mihrap duvarına paralel kare gövdeli dört ayakla ibadet mekanı iki sahna ayrılmıştır. Mihrap önüne rastlayan bölüm kubbe, onun dışında kalan bölümler de çapraz tonozlarla örtülmüştür. Mihrap sarı, siyah ve bordo renkli mermerlerden yapılmış olup, yer yer farklı renklerde zikzak motifleri ile bezenmiştir. Mihrabın yanına balkon şeklinde mahfil yerleştirilmiştir. Bu mahfil kalem işleri ve geometrik, bitkisel motiflerle bezenmiştir. Ahşap minber kündekâri tekniğinde olup, örgü ve geometrik geçmelerle süslenmiştir.

Caminin önündeki son cemaat yeri siyah ve beyaz taşlarlardan oluşan sütunların taşıdığı kemerlerle kubbeli beş bölüme ayrılmıştır. Caminin dış avlusu ile son cemaat yerinin birleştiği köşede Klasik Osmanlı üslubunda iki şerefeli minaresi bulunmaktadır.

Cami değişik dönemlerde yapılan onarımlarla özgünlüğünü yitirmiştir. Gaziantep’in Fransız işgali sırasında zarar görmüş, işgalden sonra bir süre askeri depo olarak kullanılmış, Cumhuriyetin ilanından sonra 1958-1968 yılları arasında müze olarak kullanılmıştır. Ardından onarılmış ve cami olarak ibadete açılmıştır.

Cami avlusunun doğusundaki duvarla çevrili hazirede Mehmet Nuri Paşa’nın mezarı bulunmaktadır.