Çevrimdışı

Sivas Sivil Mimari Örnekleri



Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.


Sivas ilinde Selçuklu döneminde başlayan yerleşim, yeni bir mimariyi de oluşturmuştur. O dönemde daha çok taş işçiliğinin ön plana çıktığı özgün yapılar meydana getirilmiştir. Ancak eski kaynaklardan öğrenilen Sivas sivil mimari örneklerinden günümüze önemli bir kalıntı gelememiştir. XIV.yüzyılın ilk yarısında yöreyi gezen İbni Batuta kentin caddelerinin geniş, yapılarının güzel ve çarşılarının da kalabalığından söz etmiştir.Timur dönemi tarihçilerinden Şerafeddin Yezdi şehirdeki evlerin daha çok güneye yönelik olduğunu belirtmiştir.

Orta Çağda Sivas daha çok surlarla çevrili ve içerisinde anıtsal yapıların olduğu bir kent görünümünde idi. O dönemdeki evler ker---ten bir veya iki katlı olup, üzerleri toprak dam örtülü idi. XVII.yüzyılda Sivas’ı gezen Evliya Çelebi de kentin kale içinde ve dışındaki evlerinin toprak damlı olduğunu belirtmiştir. Bu gezginlerin anlattığı tanımlar General Moltge’nin 1839’daki anlatımıyla aynı noktadadır. Bu da gösteriyor ki Sivas evleri ilk yapılışından XIX.yüzyıla kadar hemen hemen değişmemiştir. XIX.-XX.yüzyılda toprak damlı ker--- evler yerlerini kiremit çatılı bir veya iki katlı taş evlere bırakmıştır.


Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.


Sivil mimarinin gelişiminde yörenin sert iklim koşullarının büyük payı olmuştur. İklim nedeniyle evler şehrin güney yönünde birbirlerine bitişik düzende yapılmışlardır. Sivas’ta ilk yerleşim Kale ve Feth-i Bab mahallelerinde görülmektedir. Daha sonra yerleşim kale eteklerine kadar uzanmıştır. Ayrıca dağınık düzende bağlar denilen bağ evleri de yapılmıştır. Arhusu, Diblihan, Kurdeşen, Alaybeyi gibi kesimlerde köy yaşantısını yansıtan tek katlı bir ve iki odalı evler de bulunmaktadır. Düzensiz ve dar sokaklar boyunca sıralı olan evler daha çok baskınlardan korunmak amacıyla yüksek duvarlarla çevrilmiştir. Komşuluk ilişkilerinin sürdürülebilmesi için de bahçe duvarlarına komşu kapısı denilen küçük kapılar açılmıştır. Atların veya atlı arabaların geçebileceği büyüklükte “kanatlı” denilen ana kapı taş döşeli büyük avluya açılmaktadır. Şehirdeki yaygın yapılanmada yapı malzemesi olarak taşın yanı sıra ker--- de kullanılmıştır.


Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.


XIX.yüzyıldan sonra Sivas evlerinde harem ve selamlık tipi evlerin yapıldığı görülmektedir. Bu tür evler bazen aynı yapı içerisinde, bazen de aynı avluda birbirleri ile bağlantılı olarak yapılmışlardır. Çoğunlukla çeşme ve helâlara avluda yer verilmiştir. Aynı zamanda bu avlularda kış erzakının yapılabilmesi için büyük bir ocak bulunurdu. Haremlik ve selamlığın aynı ev içerisinde bulunduğu örneklerde, selamlığın kapısı ana caddeye, haremin kapısı da ara sokağa açılıyordu. Bunların kapılarında tokmak ile zelve veya halka denilen ikinci bir ses çıkaran alete yer verilmiştir. Bu aletlerden zelve veya halka çalındığında ev halkına yakın kişilerin geldiği anlaşılır ve avluda bulunanlar da ona göre kendilerine çeki düzen verirlerdi.